Water kefir eigen kweek

Kefir is helemaal hip. Het is goed voor je darmflora en heeft een grote dosis aan gezondheidsvoordelen. Dit geldt voor zowel waterkefir als melkkefir.

De kefir zijn bacteriën, zien eruit als witte bolletjes, korrels worden ze ook wel genoemd,  die door fermentatie in water met glucose een licht zurige natuurlijk bruisend drankje produceren. Dit drankje bevat allerlei mineralen en vitaminen, wat is er nou niet beter om de dag te beginnen met een frisse start voor je lichaam,...

 

Twee verschillende soorten Hoewel veel mensen denken dat kefir per definitie het ‘yoghurtplantje’ is, klopt dat niet. Je kunt met melkkefir uiteraard wél yoghurt maken, of bijvoorbeeld kwark of zure room. Kefirkorrels zijn niets meer dan een groep goede bacteriën en gisten. Melkkefir is een probiotische zuiveldrank die wordt gemaakt van melkkefirkorrels (die eruit zien als kleine bloemkoolroosjes) en (rauwe) melk, bijvoorbeeld schapen – of geitenmelk. Ook kokosmelk kan hiervoor gebruikt worden. Waterkefir bestaat uit (kokos)water of sap en waterkefirkorrels, waardoor er een heerlijke, lichtbruisende drank ontstaat.

 

De korrels bacteriën kweek je in een ruime (weck)pot met brede hals, zo kan je makkelijk de korrels erin en eruit halen, bijvoorbeeld een grote pot 2,5 liter van augurken. De Kefirkorrels doe je in deze pot en vul je bij met mineraal-, kraan- of bronwater, tot circa 75 - 90%. Als de waterkefirkorrels een startende cultuur zijn (dus nog niet eerder gebruikt) is het belangrijk een halve citroen toe te voegen. Deze citroen dient namelijk als een natuurlijke pH buffer en beschermd de waterkefir tegen schadelijke contaminanten. Als de kefir-cultuur al sterk genoeg is kun je de citroen weglaten. De kefir-cultuur hou je gaande door deze te voeden met suikers, glucose en of fructose. De regel is dat je zo’n 3 - 10% suiker gebruikt. Kristalsuiker, rietsuiker en minder geraffineerde suikers (zoals melasse) worden aangeraden. Kristalsuiker en rietsuiker bestaan uit glucose en fructose moleculen en deze worden tijdens de fermentatie door gisten afgebroken tot melkzuren en azijnzuren.

Diksappen kunnen ook fungeren als voeding voor de waterkefir. Diksappen hebben een hoog fructose-gehalte. Op beide energiebronnen groeit de Kefir in ieder geval goed.

Als laatst moeten de gedroogde vruchten nog toegevoegd worden. Gebruik zo’n 5 - 7 stuks gedroogde vruchten per liter water. 

De korrels hebben het liefst nutriëntrijke fruitsoorten zoals dadels, vijgen, abrikozen, bananen, rozijnen, mango en appels. Het traditionele waterkefir recept is gebaseerd op rozijnen. Gedroogde vruchten met toegevoegde suikers, conserveermiddelen en oliën worden afgeraden, omdat zij de gezondheid en het metabolisme van de korrels kunnen verstoren.  

 

De Kefir die u gekocht heeft van Biobite is “gevoed” met gedroogde biologische abrikozen, pruimen, mango of soms rozijnen en diksap. 

Uiteindelijk geldt dat waterkefir een levende cultuur is en zijn ‘voorkeuren’ telkens veranderen. Het is dus raadzaam te experimenteren op welke vruchten/ suikers de waterkefir het best groeit. 

Wat mag je niet aan de korrels toevoegen?

• voedingsmiddelen/ ingrediënten die een antibacteriële werking hebben. (zoals grapefruit en honing)

• Vers fruit bevat veel actieve enzymen en zuren (de korrels zijn bijvoorbeeld erg gevoelig voor raspberries). Daardoor kunnen ze de waterkefirkorrels aantasten. Echter gaan verse bananen, wortelen en gember wel goed.

• osmosewater en chloor-water  

 

De cultuur laat je minimaal 48 uur gisten bij kamer temperatuur. Bij ons staan ze in de vensterbank in het licht, op een warme plek. Daarna giet je de kefir af door een zeef, een zeef die niet van metaal of aluminium is, maar van plastic of iets biodegradable. Als er toch korrels meegaan door de zeef/vergiet, dan kan je de tweede zeving wel met een rvs zeef doen, de korrels die dan blijven hangen kan je dan altijd weggooien/spoelen. 

 

Je drankje is nu klaar. Je kan altijd nog voor een tweede gisting gaan, voeg er dan in de fles weer een klein beetje zoetstof aan toe en laat het weer 24/48 uur staan. Een tweede gisting zou een betere werking hebben, dit is nog in onderzoek. 

 

Degene die een fles met drank en cultuur hebben meegenomen hebben in feite al een tweede gisting Kefir gaande, echter dan met de korrels er nog in. voor een tweede gisting is het toevoegen van de korrels niet nodig, de drank fermenteert uit zichzelf al. 

 

De tweede fermentatie is vooral bedoeld om de kefir verder te rijpen. Dit doe je om het foliumzuur en vitamine B gehalte (met name B1, B6 en B9) op te hogen. 

Met de tweede fermentatie kun je bovendien de smaak verbeteren en de koolzuur- en alcoholvorming verhogen.   

 

Experimenteer zelf ook met de smaak.

Smaakmakers zijn gember, kaneel, honing, curcuma,... verzin het maar. 

​

 

Gezondheidsvoordelen van waterkefir

Net als melkkefir bevat waterkefir veel goede bacteriën en gisten, die er uiteindelijk voor zorgen dat je eindproduct nog maar weinig suiker bevat. Daarnaast bevat het vele vitaminen, mineralen en essentiële aminozuren. Waterkefir kan ook gebruikt worden als basis voor zuivelvrije smoothies en ijs. Toch kan waterkefir niet op tegen melkkefir op basis van kokosmelk of zuivelmelk.

Verschillen Een van de grootste verschillen tussen melk – en waterkefir is dat waterkefir beduidend minder goede bacteriën en gisten bevat dan melkkefir. Ook is het heel belangrijk om te weten dat melk – en waterkefirkorrels absoluut niet inwisselbaar zijn. In een recept waar melkkefirkorrels verwerkt zitten, zullen waterkefirkorrels veel minder goed hun werk kunnen doen en andersom. Veel mensen weten dit niet, waardoor ze er na veel energie en moeite achter komen dat de ene kefirkorrel inderdaad niet blijkt te werken in een bepaald recept.

​

De beste versie van waterkefir?

De absoluut beste en meest gezonde versie van waterkefir maak je met vers kokoswater. Je zal dan namelijk een kefir produceren dat rijk is aan kalium en enzymen en dat zwavelhoudende eiwitten zal aanmaken die helpen bij het reinigen van het lichaam.

Belangrijk om in je achterhoofd te houden is dat goede waterkefir moeilijk is om te maken. Je moet waterkefir echt goed fermenteren als je wilt dat alle suiker – die schadelijk kan zijn voor je gezondheid – gereduceerd wordt. Wanneer je waterkefir goed hebt laten fermenteren, zal het slechts nog een lichtzoetige en een beetje zurige smaak hebben. Dat is misschien even wennen in het begin, maar absoluut het proberen waard!

​

Waterkefir of melkkefir?

Maar… wat kun je nu het beste kiezen? Het goede nieuws is: als je je zuivelinname wilt minderen, zit je met beide kefirsoorten goed. Melkkefir bevat alleen wat meer goede en gezonde bacteriën en gisten dan waterkefir. Ook het fermentatieproces is bij melkkefir simpeler dan bij waterkefir. Hoe dan ook: beiden zijn een gezonde keuze en passen binnen een gezond voedingspatroon.

Hoe verzorg ik mijn waterkefir?

Waterkefirkorrels zijn een levende cultuur en hebben altijd suikers nodig om zich te voeden. Het is daarom ook het best om gelijk te beginnen of gelijk verder te gaan met het gebruiken van de waterkefir. Als daar geen tijd voor is kun je de korrels bewaren in de koelkast voor ongeveer twee weken. De korrels bewaar je dan alleen in een laagje water. 

​
 

Water kefir en diabetes

Waterkefir is niet geschikt voor diabetici. Het is nog steeds een gezoete drank en iets om voorzichtig te zijn bij diabetes. Er blijft altijd nog wat restsuiker over, naast de suiker uit de vruchten.  Aangezien de invloed op glucosewaarden minder voorspelbaar is dan andere voedingsmiddelen, moet men de suiker-niveaus regelmatig controleren om na te gaan wat het effect is, als men ervoor kiest om het wel in het dieet op te nemen. 

 

De bacteriën en gisten produceren enzymen die sucrose af kunnen breken in fructose en glucose. Fructose wordt verteerd in de lever en prikkelt de bloedsuikers van mensen met diabetes niet zoals sucrose en glucose dat wel doen. Vanwege de fructose heeft dit drankje dus ook een lagere GI. Ook het vrijkomen van (acetic acids) en koolzuur door fermentatie, verlagen de GI. 

Toch is dit niet veilig voor alle mensen met diabetes. Het is belangrijk zelf te experimenteren en te zien hoe de bloedsuiker-levels reageren na het nuttigen van de waterkefir. 

 

Een tweede fermentatie met puur vruchtensap (fructose) wordt vaak als alternatief aangeboden, echter is dit geen goed alternatief. Vruchtensap bevat misschien wel meer fructose (wat minder invloed heeft op de bloedsuikerspiegel), maar fructose is niet goed voor de vetstofwisseling. Fructose zorgt voor meer buikvet en is bovendien slecht voor de lever. En de lever speelt weer een grote rol bij de suikerstofwisseling.